Home ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΝΗΣΙΟΥ ΜΑΣ Ένας δρόμος μια ιστορία: Οδός Βαρζέλη στην πόλη της Λευκάδας

Ένας δρόμος μια ιστορία: Οδός Βαρζέλη στην πόλη της Λευκάδας

Κοινοποίηση

Η οδός Βαρζέλη είναι ένας δρομίσκος πίσω από το παλιό νοσοκομείο Λευκάδας.

Ο Απόστολος Βαρζέλης γεννήθηκε στην Ζαβέρδα της Ακαρνανίας. Για το έτος της γέννησής του δεν υπάρχουν στοιχεία αλλά με δεδομένα τα στοιχεία γέννησης των παιδιών του (1828 ο δευτερότοκος γιός Θεόδωρος), πρέπει να τοποθετήσουμε την γέννησή του στην περίοδο 1780-1795 μχ. Επίσης πρόσθετο στοιχείο για το έτος γέννησής του είναι ότι την εποχή 1883-1885, κατά την οποία ο Μητροπολίτης Άρτης Σεραφείμ Βυζάντιος, γράφει το γνωστό δοκίμιό του, ο Απόστολος Βαρζέλης δεν είναι στην ζωή.

2_odos_varzeli

Οι πρόγονοί του, κατάγονταν από την Χίο, εύποροι οικονομικά και γνώστες της θάλασσας και κυρίως του εμπορίου. Για το πώς η οικογένεια Βαρζέλη βρέθηκε στην Ζαβέρδα, τα στοιχεία της έρευνας, μας οδηγούν στα παρακάτω:

Τον 17ο αιώνα στην Χίο υπήρχε μια ομάδα κατοίκων, κυρίως Ρωμαιοκαθολικών, οι οποίοι διαχειρίζονταν και εξυπηρετούσαν τα συμφέροντα της Βενετίας στο νησί. Το 1695 υπήρξε προσπάθεια κατάκτησης της νήσου Χίου από την Γαληνότατη Δημοκρατία της Βενετίας. Η δράση απέτυχε και οι Ενετοί προκειμένου να προστατεύσουν την ομάδα των Ρωμαιοκαθολικών Χιωτών, όχι μόνο από τους Τούρκους αλλά και από τους ντόπιους Ορθόδοξους, μεταφέρουν και εγκαθιστούν τους Χιώτες στην Πελοπόννησο, παρέχοντας σοβαρά προνόμια, σε τέτοιο σημείο που καμιά άλλη ομάδα κατοίκων, μη Ενετών, δεν είχαν λάβει. Οι ιστορικοί μας περιγράφουν μια σειρά προνομίων αυτής της ομάδας Χιωτών, προνόμια που δεν είχαν δοθεί σε κανέναν άλλον.

Το 1718 μ.Χ. υπογράφεται η διεθνής συνθήκη του Πασάροβιτς. Ένας όρος στην συνθήκη ήταν να παραχωρηθεί όλη η Πελοπόννησος στην Τουρκική κυριαρχία. Οι Ενετοί δεν εγκαταλείπουν τους δικούς τους Χιώτες στην Τουρκική πλέον Πελοπόννησο, αλλά την 23 Αυγούστου του 1719 με ψήφισμα της Βενετικής Συγκλήτου, παραχωρούνται σε πλέον των 100 ατόμων (μερικοί ιστορικοί αναφέρονται σε είκοσι δύο οικογένειες) Χιώτες, διακόσια είκοσι στρέμματα στην νήσο «Μεγανήσι». Η περιοχή που εγκαταστάθηκαν οι Χιώτες, ακόμα και σήμερα ονομάζεται «Χιώτικα».

Ψήφισμα της Βενετικής Συγκλήτου

«1719, 23 Αυγούστου – Εν τη Συγκλήτω

Προς τον Γενικόν Προνοητήν Θαλάσσης

Επειδή παραμένουν διαρκώς αποτυπωμέναι εν τη οικτίρμονι καρδία της Συγκλήτου τα μεγάλα δεινά, άτινα μετά τοσαύτης ευψυχίας υπέστησαν αι οικογένειαι των Χίων κατά τας μοιραίας φρικαλεότητας του πολέμου του Μωρέως, επιδείξασαι πίστιν και αφοσίωσιν προς την Ημετέραν Αυθεντίαν, δεινά, άτινα υπεχρέωσαν ταύτας πενομένας και στερουμένας των πάντων, να ζητήσουν άσυλον εν τη Κυριάρχω, απεφασίσαμεν να έλθωμεν αρωγοί προς τας ευλαβείς των ικεσίας, παραχωρούντες εις ταύτας την μετά την ανάκτησιν της Λευκάδος περιελθούσαν εις το Δημόσιον νησίδα του Μεγανησίου.

Ίνα, όμως, η σύνεσις Υμών παραχώρηση την ρηθείσαν νησίδα συμφώνως προς τας προθέσεις της Συγκλήτου, κρίνομεν σκόπιμον να επισυνάψωμεν τω παρόντι διατάγματι τον κατάλογον των οικογενειών, αίτινες εν συνόλω αποτελούνται εξ 130 περίπου ατόμων, ίνα δυνηθήτε να διανείμητε ταύτην, άμα ως αφιχθούν οι Χίοι εις Λευκάδα, ένθα επιθυμούμεν να εγκατασταθούν, μετά της υποχρεώσεως, εννοείται, της υπό τούτων καταβολής της συνήθους Δεκάτης, ούτως ώστε, των εν λόγω οικογενειών, απομακρυνόμενων της κυριάρχου, να εκλείψη ο λόγος της υλικής αρωγής, ήν άχρι τούδε μετ’ ευμενείας παρείχεν εις ταύτας το Δημόσιον.

Όθεν, ούτω θα ενεργήσετε, μη λαμβάνοντες υπόψιν οιανδήποτε άλλην ως προς την ρηθείσαν νησίδα δοθείσαν Υμίν εντολήν, καθόσον η Σύγλητος αξιοί να παραχωρηθή αύτη υπέρ των ενδεών και περί πολλού Δημοσίας εκτιμήσεως και στοργής. Ενεργήσατε επίσης την δέουσαν καταχώρησιν του παρόντος διατάγματος προς συμμόρφωσιν τόσον Υμών, όσων και των διαδόχων Σας.

Δομένικος Φραντσέσκη Γραμματεύς»

Όμως αυτοί οι δραστήριοι ναυτικοί και έμποροι, δεν μπορούσαν να περιοριστούν σε ένα μικρό νησί. Σύντομα άρχισαν οι μετοικήσεις στις γύρω παραθαλάσσιες περιοχές, χωρίς όμως ποτέ να αποσπαστούν (με πώληση των ιδιοκτησιών τους) από το Μεγανήσι. Αρκετά νοτάρια και δικαστικά έγγραφα αναφέρονται στις περιουσίες των Χιωτών του Μεγανησίου. Σε όλα αυτά κυριαρχεί η πληροφορία ότι το μεγαλύτερο πλήθος των Χιωτών, πέρασε στην περιοχή του ενετικού Κοντινέντε.

Από τα στοιχεία της έρευνας, ένας από την οικογένεια Βαρζέλη, πέρασε στην Ζαβέρδα. Ένας τόπος κοντά στο Μεγανήσι, με ασφαλείς λιμένες για τα εμπορικά του καράβια και κυρίως ένας τόπος που παρήγαγε εμπορεύσιμα προϊόντα.

Το ζήτημα για το πιο ήταν το έτος μετοίκησης, της οικογένειας Βαρζέλη, από το Μεγανήσι στην Ζαβέρδα, αλλά και για τους λόγους της μετοίκησης, χρειάζεται περαιτέρω έρευνα. Με τα υπάρχοντα στοιχεία, έχουμε δεδομένο ότι ο Απόστολος Βαρζέλης (αυτός που αργότερα εγκαταστάθηκε στην Πρέβεζα και δημιούργησε «οικονομική κυριαρχία») γεννήθηκε στην Ζαβέρδα. Συνεπώς η οικογένεια Βαρζέλη ήταν στη Ζαβέρδα πρίν την περίοδο 1780-1795 μ.Χ.

Μένει όμως το ερώτημα γιατί η εγκατάσταση της οικογένειας Βαρζέλη στην Ζαβέρδα, η οποία δεν ανήκε στο Ενετικό Κοντινέντε, μια περιοχή υψίστης προστασίας για τους Βαρζέληδες. Γιατί εγκατέλειψαν το Μεγανήσι, μια Ενετική περιοχή και πέρασαν στην Ζαβέρδα , η οποία ανήκε στην Τουρκική κυριαρχία;

Ένα θετικό της εκεί εγκατάστασης μπορεί να είναι οι ασφαλείς λιμένες της περιοχής Ζαβέρδας, η θέση της Ζαβέρδας στο ανοικτό Ιόνιο και το εμπόριο της ξηρομερίτικης ξυλείας.

Όμως υπάρχει ο ανασταλτικός παράγοντας της Τουρκικής κυριαρχίας σε αυτή την περιοχή.

Σε αυτό το σημείο δεν μας μένει κάτι άλλο παρά από υποθέσεις, στη προσπάθεια να αιτιολογήσουμε την απόφαση των Βαρζέληδων για εγκατάσταση στην Ζαβέρδα.

Αρχίζουμε λαμβάνοντας υπόψη ότι η έκφραση «εγκατάσταση των Βαρζέληδων στη Ζαβέρδα» δεν αφορά το σύνολο της οικογένειας Βαρζέλη. Έχουμε ένα κλάδο της οικογένειας Βαρζέλη στην πόλη της Λευκάδας (σήμερα υπάρχει οδός «Βαρζέλη»), έχουμε ένα κλάδο στην Βόνιτσα. Το 1860-1880 μ.Χ. συναντάμε, στην Βόνιτσα, την ύπαρξη ενός γιατρού Χρήστου Βαρζέλη, ο οποίος έχει μεγάλη κτηματική περιουσία στην Ζαβέρδα, χωρίς να γνωρίζουμε αν αυτή η περιουσία προέρχεται από αυτή που είχε ο Απόστολος Βαρζέλης.

Πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι ο Ζαβερδιανός Απόστολος Βαρζέλης, διατηρεί προνόμια από τον πρόγονό του Απόστολο Βαρζέλη. Η συνθήκη του Κιουτσούκ Καϊναρτζή (Küçük Kaynarca Antlaşması) εκτός από τα άρθρα που παρουσιάστηκαν και έγιναν γνωστά, είχε τουλάχιστον δύο μυστικά άρθρα. Από τα δημοσιευμένα άρθρα της συνθήκης για τους Έλληνες πλοιοκτήτες, δημιουργήθηκαν ισχυρά συμφέροντα ανεξάρτητα του χώρου στον οποίο ήταν εγκατεστημένοι:

«Σε ό,τι αφορά στα ελληνικά ενδιαφέροντα, με την υπογραφή της Συνθήκης κατοχυρώθηκε νομικά το δικαίωμα της χρήσης της ρωσικής σημαίας από Έλληνες πλοιοκτήτες, όπως και η ναυπήγηση πλοίων μεγάλου εκτοπίσματος. Χρησιμοποιώντας τη ρωσική σημαία και τη χορήγηση αδείας επιτηδεύματος, σε όσους ύψωναν τη ρωσική σημαία, από τον διοικητή της Οδησσού, ο εμπορικός στόλος των Ελλήνων πλοιοκτητών αναπτύχθηκε θεαματικά. Ακολουθώντας πιστά τα γεωστρατηγικά της ενδιαφέροντα, η Ρωσία ενδιαφερόταν άμεσα για την ανάπτυξη της ελληνικής εμπορικής ναυτιλίας, είτε εξαιτίας της έλλειψης ρωσικών εμπορικών πλοίων για τη μεταφορά εμπορευμάτων είτε εξαιτίας της ναυτικής δεξιότητας των ελληνικών πληρωμάτων.»

Μάλιστα, η συνθήκη του Κιουτσούκ Καϊναρτζή όριζε προνόμια για όσους Έλληνες πλοιοκτήτες είχαν το δικαίωμα της χρήσης της Ρωσικής σημαίας.

You may also like

@2023, All Right Reserved. Designed and Developed by diadromh.gr

Lefkadanews.gr Png
Are you sure want to unlock this post?
Unlock left : 0
Are you sure want to cancel subscription?